Chia tohumu ve faydaları sağlığımız açısından bir çok farklı noktada bizlere yarar sağlamaktadır. Chia omega 3 açısından çok zengindir hatta bu konuda en iyi omega 3 kaynağı olarak bildiğimiz somon ve keten tohumundan bile daha fazla omega 3 içermektedir. Özellikle beyin ve kalp sağlığı açısından çok faydalı olan chia tohumu metabolizmanıza da büyük bir fayda sağlamaktadır.
1.Chia Tohumları, Çok Az Kaloriye Sahiptir ve Besin Maddeleri Bakımından Zengindir
Chia tohumları, Güney Amerika’da yetişir. Tarihin eski dönemlerinde Aztekler ve Mayalar için önemli bir besin kaynağıydı. Eski bir tarihe sahip olmasına rağmen, zengin lif kaynağı olduğunun öğrenilmesiyle popülerlik kazanmıştır. Şu anda dünyanın her yerindeki bilinçli ve sağlığına önem veren insanlar tarafından tüketiliyor. Küçücük tohumlarda büyük besleyicilik barındırmaktadır.
28 gram veya 2 çorba kaşığı chia tohumunun besin içerik listesi aşağıdaki gibidir:
Lif: 11 gram.
Protein: 4 gram.
Yağ: 9 gram.
Kalsiyum: Günlük ihtiyacın % 18’i.
Manganez: Günlük ihtiyacın % 30’u.
Magnezyum: Günlük ihtiyacın % 30’u.
Fosfor: Günlük ihtiyacın % 27’si.
Ayrıca çinko, B3 vitamini(Niasin), Potasyum, B1 vitamini(Tiamin) ve B2 vitamini de barındırır. Yalnızca 137 kaloridir.
2. Chia Tohumları ve Faydaları – Chia Tohumu Antioksidanlarla Doludur
Chia tohumlarının parladığı bir diğer alan; yüksek antioksidan miktarlarıdır. Bu antioksidanlar, tohumdaki hassas yağların kokmuş hale gelmesini önler. Antioksidan takviyelerinin çok etkili olmamasıyla birlikte, gıdalardan antioksidan almak sağlık üzerinde olumlu etkilere neden olabilir.
En önemlisi antioksidanlar; hücrelerdeki moleküllere zarar verebilecek ve yaşlanmaya hatta kanser gibi hastalıklara katkıda bulunabilecek serbest radikallerin üretimi ile savaşmaktadırlar.
3. İçerdiği Karbonhidratların Hemen Hemen Hepsi Liftir
Chia tohumu ve faydaları konusunda, tohumlarının beslenme profiline bakarsak, 28 gramının 12 gramı karbonhidrat içerir. Ancak bu karbonhidratların 11 gramı liftir. Lifler, kan şekeri seviyesini yükseltmez, insülin üretilmesini gerektirmez ve bu nedenle karbonhidrat olarak sayılmamalıdır. Gerçek karbonhidrat içeriği 28 gram başına yalnızca 1 gramdır ve bu çok düşüktür.
Lifli olması nedeniyle chia tohumları; ağırlıklarının 10-12 katı kadar su emer, jel benzeri olur ve midenizde genişler. Teorik olarak bu, doygunluğunuzu artırır, yemeğinizin yavaş emilimini ve daha az kalori depolamanızı sağlar. Bağırsaktaki dost bakterileri de besler, bunları iyi beslemek sağlık için çok önemlidir. Chia tohumları, ağırlıklı olarak % 40 lif içerir diyebiliriz. Bu onları dünyanın en iyi lif kaynaklarından biri yapar.
4. Chia Tohumları Kaliteli Protein Bakımından Yüksektir
Chia tohumları; ağırlık itibariyle, çoğu bitki ile karşılaştırıldığında %14 gibi çok yüksek oranlı iyi proteinler içerir. Aynı zamanda, faydalı amino asitler açısından da dengelidir ve bu nedenle vücudumuz, içindeki proteinleri kullanabilecektir. Protein sağlık için her türlü fayda sağlar. Ayrıca, diyetteki en kilo kaybı dostu besin maddesidir. Yüksek bir protein alımı iştahı azaltır ve sık sık yemek yeme düşüncesini % 60, gece atıştırma arzusunu da % 50 oranında azalttığı gösterilmiştir. Chia tohumları, özellikle hiç hayvansal ürün tüketmeyen insanlar için mükemmel bir protein kaynağıdır.
5.Yüksek Lif ve Protein İçeriğinden dolayı, Chia Tohumları Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir
Çoğu sağlık uzmanı, chia tohumlarının kilo vermeye yardımcı olabileceğine inanıyor. Lif, büyük miktarda su emer, midede dolgunlaşır böylece gıda emilimini yavaşlatır. Chia tohumlarındaki protein, iştah ve yiyecek alımını azaltmaya yardımcı olabilir. Ne yazık ki, kilo kaybı üzerine chia tohumlarının etkileri incelendiğinde, sonuçlar oldukça hayal kırıklığı yaratıyor. Bir çalışmada, chia tohumlarının iştahı azaltabileceği gösterilmesine rağmen, vücut ağırlığı üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır.
Fazla kilolu 90 kişiyle yapılan bir çalışmada, 12 hafta boyunca günde 50 gram chia tohumu, vücut ağırlığı veya sağlık göstergeleri üzerinde hiçbir etkiye sahip değildi.
62 kişiyle 10 haftalık çalışmada, chia tohumlarının vücut ağırlığı üzerinde herhangi bir etkisi olmamış ancak kandaki Omega-3 miktarını artırmıştır.
Diyetinize sadece chia tohumu eklemenin kilonuzu etkilemesi düşük olsa da, genel yaklaşım faydalı bir katkısı olabileceği yönündedir. Elbette bir diyet, sadece tek bir gıdayı eklemek veya çıkarmaktan çok daha fazlasıdır. Tüm diyetin yanı sıra, uyku ve egzersiz gibi diğer yaşam tarzı davranışları da önemlidir.
6. Chia Tohumları Omega-3 Yağ Asitleri Kaynağıdır
Keten tohumları gibi, chia tohumları da Omega-3 yağ asitleri açısından çok yüksektir. Bununla birlikte, Omega-3’lerin çoğunlukla ALA (Alfa Linolenik Asit) olduğunu aklınızdan çıkarmamak önemlidir; bu sizin düşündüğünüz kadar yararlı değildir.
ALA, vücut tarafından kullanılmadan önce EPA ve DHA “aktif” formlara dönüştürülmelidir. Maalesef, insanlar ALA’yı aktif formlara dönüştürmekte verimsizdirler. Bu nedenle, bitkisel Omega-3’ler; balık gibi hayvan kaynaklarına göre çok daha aşağı olma eğilimindedir.
Bu nedenle Chia Tohumu aslında Omega-3 eksikliği için birebir kullanabileceğiniz tek takviye olmamalıdır.
7. Chia Tohumları Kalp Hastalığı ve Tip 2 Diyabet Riskini Düşüren Bazı Kan Markörlerini Geliştirebilir
Chia tohumlarının lif, protein ve Omega-3’lerden yüksek olduğu göz önüne alındığında, metabolik sağlığı iyileştirebilmelidirler. Bu, birkaç çalışmada test edilmiştir, ancak sonuçlar net değildir.
İki çalışmada; chia tohumları, soya proteini ve yulaf içeren bir diyetin LDL kolesterolü ve trigliseridleri düşürdüğü, HDL kolesterolü artırdığı ve inflamasyonu azalttığı gösterildi. Hayvansal deneyler; chia tohumlarının trigliseridleri düşürebileceğini, HDL kolestrolü(iyi kolestrol) yükselttiğini ve inflamasyonu, insülin direncini ve karın yağını azaltabileceğini gösterdi. Bununla birlikte, sadece chia tohumlarını araştıran bir çalışmada henüz herhangi bir gelişme kaydedilmemiştir.
Genel olarak; chia tohumlarının bu risk faktörlerini iyileştirebileceği mümkündür, ancak diyetteki diğer faydalı değişiklikler düzenli uygulanmadıkça muhtemelen önemli bir etkiye sahip olmayacaktır.
8. Birçok Önemli Kemik Besleyici Madde Barındırır
Chia tohumları, kemik sağlığı için önemli besin maddelerince yüksektir. Buna kalsiyum, fosfor, magnezyum ve protein dahildir. Kalsiyum içeriği, özellikle etkileyicidir. 28 gramında günlük alınması gereken kalsiyumun %18’i bulunur. Bu oran çoğu süt ürünlerinden daha yüksektir. Chia tohumları, süt yemeyen insanlar için mükemmel bir kalsiyum kaynağı olarak düşünülebilir.
9. Chia Tohumları Tip 2 Diyabetiklerde Önemli Gelişmelere Neden Olabilir
Bugüne kadar chia tohumu ve faydaları konusunda en başarılı uygulaması, tip 2 diyabetik hastalar üzerine yapılan bir çalışmadır. Bu çalışmada, 20 diyabetli hasta, 12 hafta süreyle 37 gram chia tohum veya 37 gram buğday kepeği aldı. Sonuçta birkaç önemli sağlık marköründe ilerleme kaydedildi. Chia tohumlarının lif açısından yüksek olduğu göz önüne alındığında, yemeklerden sonra kan şekeri artışlarının azaltılmasına yardımcı olabileceği akla yatkındır, ancak çalışmaların doğrulanması gerekiyor.
10. Chia Tohumları Egzersiz Performansını Bir Spor İçeceği Kadar Geliştirir
Rivayete göre; Aztekler ve Mayalar gün içinde performansı artırmak için chia tohumları kullanırmış. Bunun doğru olabileceğini düşündüren yeni bir çalışma var. Bu çalışmada, 6 katılımcı, yarı yarıya enerji içeceği ve chia tohumlarından oluşan bir karışım içtiler. Daha sonra bir koşu bandı üzerinde bir saat koştular. Diğer grup ise içeceksiz katıldı bu etkinliğe. Sonuçta: İki grup arasında fark yoktu.
Başka bir deyişle, enerji içeceğinin yarısını chia tohumlarıyla değiştirmek sporcuların performansını düşürmedi ve chia tohumlarının işe yaradığını gösterdi.
Bu çalışmaya göre, chia tohumları; besin alımlarını artırırken şeker alımını azaltarak dayanıklılık kazanmaları için sporculara yardımcı olacaktır.