Cilt sağlığı ve onu korumamız ile birlikte canlı, parlak bir görünüme sahip olmak için neler yapabiliriz ona bakalım.. Doğru beslenme ile sağlıklı bir vücuda sahip olurken cilt sağlığı açısından da doğru besinleri seçerek kendimizi mutlu hissedeceğimiz güzel bir görünüme sahip olabiliriz.
Cilt sağlığı için en önemli etkenlerden biri yeterli protein almaktır. Kilogram başına almamız gereken proteini karşıladığımızda metabolizmamız için gerekli olan enerjiyi sağladığı gibi bir çok sistemimizde önemli rol de üstlenmektedir. Yetersizliğinde deride kurumalar, çatlaklar ve azalmış bir elastikiyet meydana gelir. Ancak cilt sağlığı için alacağımız proteinin ihtiyacımızdan fazla olması böbreklerimize fazla yük getirebileceği gibi vücudumuzun gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir.
Cilt sağlığı açısından oldukça önemli olan A vitaminin yeterli alımı da doku bütünlüğünün sağlanması ve hücrelerin yenilenmesinde etkili iken cildin onarılması ve elastikiyetini kaybetmemesi için önemlidir. Yeterli miktarda alındığında akne ve sedef hastalığı gibi cilt problemlerine çözüm olabilir. Lenfatik ve bağ dokunun olağan yapısını kaybetmesi ile oluşan yapı bozukluklarına bağlı düzensiz yağ toplanması sonucu selülitler meydana gelir. Bunların giderilmesinde de A vitamini türevi olan retinol yardımcı olur.
Elzem yağ asitlerini almak özellikle çocuklarda beyin gelişimi için gerekliyken dolaşıma olan katkıları ile cilt sağlığı, cildin yenilenmesinde, lekelerin giderilmesinde ve nemlendirilmesinde oldukça etkilidir. Omega-3 kaynağı olan besinleri yeterli tükettiğimizde siyah noktaların azalabileceği ve daha genç bir görünüme sahip olabileceğimiz yapılan çalışmalarda görülmüştr. Yetersiz alındığında ise bebek egzemalarında artış olduğu ve gereğinden fazla alınmasının ise steatore(yağlı dışkı)da artış meydana getireceği bilinmektedir.
cilt sağlığı
Yapılan çalışmalar ile günümüzde birçok hastalığın tedavisinde kullanılan ya da oluşumunu engelleyen cilt sağlığı için en önemli vitaminlerden biri D vitaminidir. Yiyeceklerle yeterli miktarda alamadığımız D vitamini aynı zamanda bir hormondur ve salgılanabilmesi için güneş ışınlarına ihtiyacı vardır. Kozmetik ürünlerinin içerisinde de bulunan D vitamini cilt kırışıklıklarına iyi gelmektedir.
Yağda çözünen vitaminlerden biri olan kan pıhtılaşmasında görev alan K vitamini; gözaltı leke ve siyah halkaların azalmasında, lazer ameliyatlardan sonra ortaya çıkan eziklikleri düzeltmeye yardımcı olarak kullanılır ve cilt sağlığı açısından olumlu etkiler yaratır.
Cildimiz ve cilt sağlığı açısından mucizeler yaratan E vitamini vücudumuza zarar veren serbest radikallere karşı antioksidant özellik gösterir.Özellikle diğer antioksidan özellik gösteren vitaminlerle alındığında kansere karşı savaş açtığı gibi cilt yaralanmalarında olumlu etkileri vardır. E vitaminin en aktif şekli olan ɑ-tokoferol güneş yanıklarında kullanılır. Cilt bakım ürünleri sayesinde de nemlendirme özelliği ile kurumuş, çatlamış cildimize yoğun bir bakım sağlar.
Kollojen yapımında ve çapraz bağların oluşumunda C vitamini görev alır. Depolanabilen bir vitamin olmayan C vitamini her gün yeterli miktarda alınmalıdır. Özellikle meyve ve sebzelerle günlük ihtiyacımızı rahatlıkla karşılayabiliriz. A ve E vitamini gibi antioksidan özellik göstermektedir. Bu sayede erken yaşlanma karşıtıdır ve ciltte siyah lekeler oluşumuna neden olan aşırı pigmentasyonu önler, cilt renginin doğal kalmasında görev yapar. Varis oluşumunun önlenmesinde ve tedavisinde kullanılır. Özellikle ergenlik döneminin rahatsız edici cilt problemi olan akne tedavierinde kullanılır.
B5 vitamini olarak bildiğimiz pantatoneik asit saç ürünlerinin çoğunda bulunmaktadır. Nem çekici özelliği ile kuru saç problemi yaşayan kişilerde faydalı olacaktır. Daha sağlıklı saçlara sahip olmak ve saçlarımızın daha hızlı uzamasını sağlamak için yeterli B5 vitamini almak etkili olacaktır. Yetersizliğinde ise saçlarda beyazlamalar görülebilmektedir. Hem hayvansal kaynaklı hem de bitkisel kaynaklı besinlerde bulunan bu vitamini vücudumuza alarak daha yumuşak ve güçlü saçlara sahip olabiliriz.
İnositol saç dökülmesinin önlenmesinde etkilidir. H vitamini ya da diğer adıyla biyotin özellikle şampuan reklamlarında sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Genelde yetersizliği görülmeyen bu vitamin cilt, tırnak, saç hücrelerinin oluşumunda görevlidir. Eksikliğinde en fazla görülen sorunlar cilt problemleridir ve saç tellerinde incelme, saç dökülmesi gibi durumlarla karşılaşılabilir. Saç sağlığı için detaylı bilgi almak için Güçlü ve parlak saçlara sahip olmak için 6 mucize besin yazımıza göz atabilirsiniz.
Bakır cildi sıkılaştırmada ve esnekliğin sağlanmasında kullanılmaktadır. Çinko yağ üretimini kontrol altına alıp akne lezyonlarının ilerlemesini durdurmaktadır. E vitamini ile sinerjik etki yapan selenyum da antioksidan özellik gösteren minerallerden biridir ve güneş yanıklarında etkilidir. Lipoik asit güçlü bir antioksidant ve cilt yaşlanmasında kullanılır. DMAE(dimetil aminoetanol), hiyaluronik asit, koenzim Q da kullanılır. Koenzim Q, antioksidan özelliği ile cilt sağlığında olumlu etkilere sahipken enerji üretiminde de görev alır.
Aslında cildimiz ve cilt sağlığı durumumuz vücudumuzun diğer sistemlerinin ne kadar iyi çalıştığını, ne kadar doğru beslendiğimizi anlamamıza yardımcı ilk gösterge… Saç dökülmesinden, tırnaklarımızın sertliğine kadar birçok belirti yeterli almadığımız vitamin ve minerallerin vücudumuzda verdiği tepkiler.
Parlak, pürüzsüz, canlı bir cilde sahip olmak için de cilt hücrelerinin yenilenmesi ve tahribatlara karşı gelerek genç, dinamik bir görünüme sahip olması için düzenli beslenme şart. Beslenmemizde tüm doğruları yaptıysak dışarıdan yapılacak doğru uygulamalar da cildimizin istediğimiz görünümüne ulaşmasında maksimum etkiyi gösterecektir
Cilt sağlığı için hangi besinleri tüketmeliyim?
- Süt ve süt ürünleri
- Yumurta
- Balık
- Ceviz, badem
- Havuç
- Domates
- Portakal
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Yaban mersini
- Zeytinyağı
Cilt Sağlığı için Öneriler:
- Lif bakımından zengin besinlere daha fazla yer vermeliyiz.
- Cilt sağlığı için Yeterli sebze ve meyve tüketmeliyiz.
- Besinlerle yeterli alamıyorsak 6-12 hafta kadar günlük 45 mg. kadar çinko almalıyız.
- Yeterli miktarda su içmeliyiz.
- Daha az şekerli besinler tüketmeliyiz.
- Yeterli fiziksel aktivite yapmalıyız.
- Cilt sağlığı için sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalıyız.
- Kırışıklıklar için yeterli koenzim Q almak önemlidir. (100- 300 mg)
- Varisler için düzenli yürüyüş yapılmalıdır. Uzun süreli hareketsiz kalmamalı kısa yürüyüşler yapılmaıdır. Ideal kilomuzda olmaya dikkat etmeliyiz.
- Güneş ışınlarına dikkat etmeliyiz. Gereğinden fazla güneşte kalmamaya dikkat etmeliyiz.
- Stresten uzak durmalıyız.
- Bitki çaylarından faydalanmalıyız. Günde 1-2 bardak yeşil çay, papatya tüketebiliriz.
Sık Karşılaşılan Cilt Sorunları ve Çözümleri
Akne tedavisi:
Cilt sağlığı konusunda en sık görülen cilt problerinden biri olan akne bilinenin aksine kirli bir yüze sahip olduğunuz için oluşmaz. Aslında erkek hormonu olan testesteron artışına bağlı olarak yağ hücrelerinin olağandan fazla üretilmesi ile meydana gelir. Ergenlik döneminde bu hücrelerin artışına bağlı görülebilen akne stres, yağlı cilt ve kalıtım etkilerine bağlı olarak da oluşabilir.
Genç yetişkinlik döneminde testesteron üretimi azalmaktadır. Buna bağlı olarak akne görülmesi de azalır fakat; kadınlar için premenstrual dönemde salınımı artan progesteron hormonu akne oluşumunda artışa neden olabilir. Oral kontraseptiklerde de bulunmaktadır. Görüldüğü gibi akne her dönem ya da yaşta görülme ihtimali olan bir sorundur.
- A vitamini genellikle güvenli şekilde akne tedavisinde kullanılabilirken; çok yüksek miktarları karaciğer sorunlarına ve beklenmeyen hamileliklerde doğumda defeklere neden olabilir. Doğal yollardan hayvansal kaynaklı karaciğer, balık, yumurta, tereyağı, süt, yoğurt gibi besinlerle alabilir; bitkisel kaynaklı yeşil yapraklı sebzeler, mercimek, havuç, kabak, greyfurt gibi besinlerle alabiliriz.
- Alternatif yöntemlerle de tedavisi yapılabilir. Nergis krem olarak uygulanabilir. Kış boyunca çatlamalara, kurumalara karşı ciltte viral enfeksiyonların oluşmasını engelleyebilir. Lavanta kokusu ile bize pozitif düşünceler yapıp mutluluk verirken lavanta suyu, gülsuyu yapılarındaki esansiyal yağ asitleri ile günde 2-3 kere soğuk uygulama yapılırsa olumlu etkiler gösterebilir. Çay ağacı yağı antiseptik özellik gösterir bölgesel olarak doğrudan uygulanabilir. Ceviz yaprağı da antibakteriyel özelliği ile alerjenlere karşı olumlu etkiler gösterir.
- Berberis ya da altınmühür olarak bilinen bitki 2 hafta boyunca günde 3 kere 1/4 su bardağı az miktarda alınırsa antimikrobiyal ajanların azalmasında etkilidir. Ekinezya da aynı şekilde tüketilirse şifa sağlar. Saw palmetto bitkisi Avrupada sabal olarak da bilinmektedir. Bu bitki kapsüllerle alınır ve erkeklerde prostat bezlerinin iyi huylu büyümesinde etkiliyken akne tedavisinde de kullanılır. Günlük en fazla 320 mg alınması gerekmektedir. Akdeniz bölgesinde bolca bulunan Hayıt, günlük 175- 225 mg kadar alınırsa premenstrual aknelerin oluşumunu azaltabilir. En iyi sonuçlar için ise 3-6 ay kadar kullanılmalıdır.
Kırışıklıklar:
Cildin kollojen yapısının bozulması sonucu meydana gelir. Kadınlarda östrojen tedavisiyle kırışıklık karşıtı etkiler görülür. Yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu da görülebilen kırışıklıklar stres, güneş ışınları ya da kalıtıma bağlı olarak oluşabilir. Yaşlanma sürecini durduran bitkisel bir tedavi yoktur fakat bu ilerleyiş yavaşlatılabilir. Bitkisel antioksidanlar krem olarak cilde uygulanabilir.
Acerola( barbados kirazı) tablet olarak alınabilir. Yapısındaki alfa hidroksi asitler ile mineral tuzları sayesinde cildin yenilenmesinde etkilidir. Aloe, nergis, karakafes bitkileri de krem olarak kullanılabilir. Yeşil çay da serbest radikallerin uzaklaştırılması sayesinde cildin canlı kalmasını sağlar.
Vitiligo:
Insanlarda pigment eksikliğinden kaynaklanan halk arasında beyazlama hastalığı da denilen vitiligo kalıtımsal olabileceği gibi emosyonel strese de bağlı da olabilir. Herkes için geçerli kalıcı bir çözümü olmayabilir.
Varisli damarlar:
Varis, damarlarda meydana gelen şişmeler ve kan toplaması olarak bilinir. 30- 50 yaş arasındaki kadınlarda daha sıklıkla görülse de tüm yaş aralığında ve cinsiyetten bağımsız olarak görülebilir.
Ananasta bulunan bromelain enzimi fiziksel zedelenmelere bağlı oluşan sorunlarda kullanılır. Yapılan çalışmalarda bu gibi sorunlarla karşılaşıldığında dokuların iyileştiği ve ağrıyı azalttığı görülmüştür. Cayenne biberi krem ya da kapsül olarak kullanılabilir. Ağrıların azalmasında etkilidir. Tropik iklimlerde yetişen Gotu kola bitkisi ağız yoluyla kullanımında varisli damarlarda görülen şişkinliklerin azalmasında etkilidir.
Egzema:
Alerji ya da stres sonucu görülebilen egzama deride kuruma, kaşıntı ya da kabarcıklar oluşması şeklinde görülebilir.
