Sıklıkla karşılaşılan hipotroidi, tanısı konulamadığı durumlarda önemli klinik sonuçlara neden olabilmektedir. Beynin “hipofiz” adı verilen bölümünden salgılanan “TSH hormonu” ile tiroit bezinin yeterince çalışıp çalışmadığı belirlenir. TSH, tiroit bezinde hormon üreterek; yapıları uyarır ve hormonların kana geçmesini sağlar. Troit bezinin olması gerekenden az çalışması durumunda ‘’hipotroidi’’ gerçekleşir ve TSH’ın kana karışımı artarak dokulara yeteri kadar troit hormonu salgılanamaz, dolayısıyla metabolizmada yavaşlama ortaya çıkabilir.
Hipotroidi olan kişiler genellikle;
- Elimi kolumu kaldıramıyorum, hiç iş yapamıyorum,
- Çok halsizim, sürekli yatıyorum,
- Çok üşüyorum,
- Eskiden çok terlerdim, şimdi hiç terlemiyorum,
- Bu aralar çok unutkanım, dolabın kapağını açıp ne yapacağımı unutuyorum,
Bununla beraber; konsantrasyon güçlüğü, dermatolojik hastalıklar, cilt kuruluğu, saç dökülmesi, kansızlık ve vitamin B12 eksikliği, ses kısıklığı, adet düzensizliği gibi semptomlar görülebilmektedir.Sürekli bir şişkinliğim var, tuvalete rahat çıkamıyorum gibi şikayetlerle doktora başvururlar.
Hipotroidi, bebeklerde ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliğine neden olabilir. Eğer tedavide geç kalınırsa, zekâ geriliğinin düzelme şansı çok azdır.
Yetişkin bireylerde ise metabolizmada genel bir yavaşlama olabilir. Troid hormonunun tedavisi, uzun süreli olup semptomlarda düzelme söz konusu olabilir.
Hipotroidi ve Beslenme
Kimler Risk Altında
- Aile büyüklerinde troid hastalığı öyküsü,
- Bağışıklık sisteminin troit bezine karşı antikor üretmesi ve troit bezini tahrip etmesi,
- Guatr tedavisini takiben troit bezinin bir kısmının tahrip olması,
- Diyetle iyot alımının yetersiz olması,
- Doğuştan troit bezinin olmaması yada yapısındaki bozukluklar.
Peki nasıl bir beslenme programı olmalı?
Hipotroidi belirli kan tahlilleri ve radyolojik işlemler ile teşhis edilerek doktor gözetiminde ilaç ile tedavi edilmektedir.
Hipotroidi, troid eksikliği ile metabolizmanın yavaşlamasına neden olmaktadır. Bu nedenle hipotroidi olan hastalarda özellikle menapoz dönemindeki kadınlar ve insülin direnci olan kişilerde kilo artışı gözlemlenebilir. Hastaların, sağlıklı bir şekilde kilo vermeleri ve hormon seviyelerinin düzene girmesi için öncelikle doktor gözetiminde tedavi sürecine girmesi gerekmektedir.
Troit hormonun yetersizliği ile bazı minerallerin eksiklikleri ortaya çıkabilir. Bunlar; manganez, krom, çinko, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerdir. Bu eksiklikler karşılanmadığı durumlarda metabolizmamız direnç gösterebilir.
Yapılan araştırmalar T4 hormonunun T3’e dönüşmesinde selenyum, çinko, demir, bakır gibi minerallerin de etkili olduğu göstermektedir.
- Hipotroidi ile kanda insülin hormonun da regülasyon gözlenebilir. Bu durum hastaların kilo vermesini zorlaştırabilir. İnsülinde ani yükselmeleri önlemek için şeker oranı yüksek olan karbonhidratları kısıtlamalıyız.
- Hindistan cevizi, balık yağı ve keten tohumu gibi kaliteli yağlara beslenmede yer verebilir.
- Brokoli, turp, karalahana gibi sebzeler, troid hormonun çalışmasını azaltan besinlerdir. Bu sebzelerin tüketimine dikkat edilmeli.
- Hipotroidi hastalarında sıklıkla karşılaşılan ödem için sıvı tüketimi arttırılmalı, tuz tüketimine (deniz ürünleri, salamura, turşu, ilave tuz vb…) ve türüne dikkat edilmeli.
- Yapılan çalışmalarda, hipotroidi hastalığına bağlı kansızlık gelişebileceği görülmüştür. Bu nedenle demir alımına dikkat edilmeli. Kırmızı et, yumurta, kuru meyveler, yeşil yapraklı sebzelere beslenmede yer verilebilir.
- Hipotroidi ile görülen kolesterol problemini için kolesterol içeriği yüksek besinler azaltılmalı, posa içeriği yüksek besinler tercih edilmelidir.
- Ağır hipotroidilerde, ciltteki sarımsı renkten dolayı, karoten(özellikle havuç) alımı kısıtlanabilir.
- Hastaların en büyük sıkıntısı olan kabızlık için; yüksek posalı(kurubaklagil, sebze ve meyveler) besinler tercih edilebilir, bununla birlikte sıvı tüketimine dikkat edilmeli.
- Sabahları aç karnına içilen 1 bardak su ile ve düzenli tükettiğiniz probiyotik sindiriminize yardımcı olarak kabızlık probleminizi çözümleyebilirsiniz.
- Selenyum takviyesi için brezilya cevizi, yumurta, ayçiçeği çekirdeği, hindi, mantar gibi besinleri beslenme programınıza ekleyebilirsiniz.
Belirtmeliyiz ki tüm bu öneriler; tedavinize destek amaçlı olarak, yapacağınız düzenli egzersiz ile birlikte size yarar sağlayacaktır.
