Gebelik ve Beslenme İlişkisi
Gebelik ve beslenme bebek ve anne adayları için büyük önem taşıyan bir konudur. İnsan yaşamının çok değerli bir evresi olan hamilelik döneminde kadınlar birçok fiziksel ve hormonal değişikliğe uğramaktadır.
Kendinizi ve gelişmekte olan bebeğinizi beslemek için çeşitli kaynaklardan yeterli dengeli ve doğru beslenme tercihleri yapılması gerekmektedir. Dünya genelinde “gebelik öncesi ve gebelik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme”, anne ve bebek ölümlerinde önemli bir yer tutmaktadır, ülkemizde ise her yıl yaklaşık 1 milyon 400 bin doğum gerçekleşmektedir. Bu nedenle sağlıklı, dengeli beslenmek kendinizi iyi zinde hissetmenizi sağlamasının yanı sıra sizin ve bebeğinizin ihtiyaç duyduğu tüm gereksinimlerin karşılanmasını sağlayacaktır. Anne adayın tükettiği tüm besinler anne karnındaki bebeğin ana enerji kaynağını oluşturarak hayata daha sıkı bağlanmasını sağlayacaktır bu nedenle anne adaylarının artmış olan beslenme ihtiyacı gereksinimlerini yeterli bir şekilde en doğru kaynaklardan tüketmeleri çok elzemdir.
Gebe kadınların bu dönem boyunca artan beslenme ihtiyacının olması geçmişten buna gelmiş olan “iki kişilik yemek” atasözü tamamen doğruluyor olmasa da, fizyolojik olarak hem sizi hem bebeğinizi desteklemek için daha fazla mikro besin ve makro besin ögesine olan ihtiyacın gerekliliğinin yadsınamaz olduğunu göstermektedir.
Mikro besinler, makro besin ögelerine nispeten daha küçük miktarlarda gerekli olan vitamin ve mineraller gibi diyet bileşenleridir.
- Kalsiyum 1200 mg
- Folat 600–800 mcg
- Demir 27 mg
- Protein 70–100 g (protein gereksinmesi her trimesterda göreceli olarak artmaktadır)
Hamile kadınların artmış gereksinimlerini geniş ve bol seçenekli ancak dengeli bir diyet planı sürdürerek bir uzman yönlendirmesi eşliğinde karşılaması en doğru olanıdır.

Gebelik ve Beslenme İlişkisi
Özellikle;
- -Kompleks karbonhidratlar
- Kaliteli bitkisel ve hayvansal protein kaynakları
- Özellikle Omega-3 benzeri sağlıklı, bitkisel yağlar
- Farklı çeşitlerde vitamin ve mineraller türleri bakımından zengin bir beslenme planı hamile kadınlar ve bebekleri için en sağlıklı olanıdır.
Bebeğin ve annenin ihtiyaçlarının optimal düzeyde karşılanması için gerekli olan diyet planları sağlıklı bir yetişkinin sürdürmesi gereken diyet planından çok farklı olmamakla beraber çok daha güçlendirilip genişletilerek revize edilmiş hali olarak düşünülmesi ve o şekilde ilerlenmesi gerekmektedir.
Güvenilir kaynakların yapmış olduğu araştırmaların sonuçları da gösteriyor ki hamileliğin ilk üç ayında yani ilk trimesterinde normalde rutin beslenmeye devam etmek ardından ikinci trimesterde günlük 350 kalorilik bir enerji tüketimi artışı ve bebek büyüdükçe yani üçüncü trimestere doğru günlük 450 kalorilik bir enerji artışı yeterli gelmektedir.
Gebelik ve Beslenme İlişkisi Hamilelikte Artan Protein İhtiyacı
Vücudumuzun temel yapıtaşı olan protein, beyin dahil bebeğin doku ve organlarının düzgün büyümesini sağlamak için kritik öneme sahiptir. Ayrıca hamilelik sırasında meme ve rahim dokusunun büyümesine yardımcı olur. Hatta anne karnındaki bebeğe daha fazla kan gönderilmesine izin vererek artan kan gereksiniminin karşılanmasında da önemli rol oynamaktadır.
Hamileliğin her üç aylık döneminde protein ihtiyaçlarınız artmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, hamilelik sırasında protein alımının bazı mevcut önerilerden bile daha yüksek olması gerektiğini öne sürmektedir.
Hamileler için önerilen en kaliteli protein kaynakları olarak;
- Yağsız sığır eti
- Yağsız tavuk eti
- Somon
- Fındık
- Fıstık ezmesi
- Süzme peynir
- Fasulye gösterilmektedir.
Gebelik ve Beslenme İlişkisi Hamilelikte Artan Kalsiyum İhtiyacı
Sağlıklı bir gebelik ve beslenme ilişkisi için çok önemli olan bir başka element ise kalsiyumdur. Kalsiyum bebeğinizin kemiklerini oluşturmaya yardımcı olmakta ve sizin de kemik sağlığınızı korumaya yardımcı olmaktadır. Hamile kadınların ideal olarak günde iki doz 500 mg olmak üzere 1.000 mg kalsiyuma ihtiyacı olduğu öngörülmektedir. Ayrıca normal doğum öncesi mineral ve vitaminleri desteklemek için muhtemelen ek kalsiyuma ihtiyacının ortaya çıkabilecek olması da hamilelik döneminin bilinmesi gereken beslenme ihtiyaçlarından birisidir.
Hamileler için önerilen en zengin kalsiyum kaynakları olarak;
- Süt
- Yoğurt
- Peynir
- Somon, karides, yayın balığı ve konserve hafif ton balığı gibi düşük cıvalı balıklar ve deniz ürünleri
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler gösterilmektedir.
Hamilelikte Artan Folat İhtiyacı
Folik asit olarak da bilinen folat, gebelik döneminin en riskli sağlık sorunlarından birisi olan nöral tüp defekti riskini azaltmada önemli bir rol oynamaktadır. Bunlar, spina bifida ve anensefali gibi bebeğin beynini ve omuriliğini etkileyen önemli doğum kusurlarıdır. Hamilelikte, Amerikan Kadın Hastalıkları ve Doğum Koleji (ACOG) 600 ila 800 mcg folat önermektedir.
Hamilelikte tüketilmesi önerilen en zengin folat kaynakları;
- Karaciğer
- Fındık
- Kuru fasulye ve mercimek
- Özellikle organik yumurtalar
- Fındık ve fıstık ezmesi
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler olarak gösterilebilmektedir.
Hamilelikte Artan Demir İhtiyacı
Demir, kan akışını artırmak için sodyum, potasyum ve su ile çalışmaktadır. Böylece hem anneye hem de anne karnındaki bebeğe yeterli oksijenin sağlanmasına yardımcı olabilmektedir.
Demir emiliminin optimal düzeyde tutulabilmesi için tercihen bir miktar C vitamini ile birlikte günde 27 mg demir almalısınız.
Hamileler için önerilen en kaliteli demir kaynakları;
- Koyu yeşil, yapraklı sebzeler (bununla bir eğilim fark ettiniz mi?)
- Turunçgiller
- Zenginleştirilmiş ekmekler veya tahıllar
- Yağsız sığır eti ve kümes hayvanları
- Organik yumurta çeşitleri örnek olarak gösterilebilmektedir.
Bu bilgilere ek olarak hamilelikte özellikle kolin ve B vitaminleri tüketimi de çok önemlidir. Hangi doğum öncesi vitaminleri almanız gerektiği konusunda doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekmektedir. Hamilelik dönemi boyunca tüketimine dikkat edilmesi gerekenler;
- Her ana ve ara öğün ile birlikte kaliteli protein
- Tam tahıllar
- Günde beş veya daha fazla porsiyon meyve ve sebze kombinasyonu
- Süt ürünleri veya kalsiyum içeren yiyecekler ve içecekler
- Sağlıklı yağ kaynakları
- Doğum öncesi vitaminler
Hamilelik dönemi boyunca tüketiminden kaçınılması gerekenler;
- Alkol
- Aşırı kafein
- Çiğ veya az pişmiş etler ve deniz ürünleri
- Yüksek cıva içeren balıklar
- İşlenmiş etler
- Rafine karbonhidratlar
- Basit şeker içeren paketli gıdalar
- Pastörize edilmemiş süt ürünleri
Ayrıca dilerseniz daha önce paylaşmış olduğumuz gebelikte beslenme hakkında her şey yazımıza da göz atabilirsiniz.